Cyflwyniad Dr Alwena Morgan, Prifysgol Abertawe, yng Nghynhadledd Wyddonol y Coleg Cymraeg Cenedlaethol 2019.
Cyflwyniad ar effaith yr hormon Ghrelin ar Ddementia, yn benodol Parkinson’s gyda Dementia. Trafodir effaith niwroamddiffynnol a niwrogenesis asyl-ghrelin (AG) ac effaith gwrthgyferbyniol Ghrelin heb ei asyleiddio (UAG) a photensial defnyddio cymhareb AG:UAG fel Biofarciwr ar gyfer Parkinson’s gyda Dementia. Trafodir hefyd y maes ymchwil nesaf i ddarganfod hyd ffafriol y gadwyn garbon a ddefnyddir i asyleiddio Ghrelin.

Mae afiechydon yn medru creu pwysau detholus cryf ar amryw o rywogaethau, gan gynnwys anifeiliaid gwyllt a domestig. Yn y cyflwyniad hwn i faes ecoleg afiechydon, mae Dr Gethin Thomas o Brifysgol Abertawe yn canolbwyntio ar y berthynas rhwng moch daear, gwartheg a’r diciau i esbonio sut mae’r rhyngweithiad rhwng anifeiliaid a’u pathogenau yn faes diddorol a cyfoes.

Cyflwyniad Dr Emyr Lloyd-Evans, Prifysgol Caerdydd, yng Nghynhadledd Wyddonol y Coleg Cymraeg Cenedlaethol 2019.
Cyflwyniad yn trafod clefydau lysosomal prin sydd fel arfer yn effeithio ar blant a sut cafodd miglustat ei ddatblygu fel cyffur i drin y clefyd lysosomal Niemann Pick. Â'r cyflwyniad ymlaen i drafod sut mae'r cyffur miglustat yn cael ei ailbwrpasu ar gyfer clefydau eraill, megis Clefyd Batten a Chlefyd Huntington, sydd hefyd yn arwain at lipidau gyda siwgr yn crynhoi yn y lysosym.

Dr Gethin Thomas, Darlithydd gyda'r Coleg Cymraeg Cenedlaethol, yn rhoi cyflwyniad ar y math o gyfleoedd a geir wrth astudio'r Biowyddorau ym Mhrifysgol Abertawe.

Cynhyrchiad Academi Hywel Teifi, Prifysgol Abertawe.

Y Gwyddonydd, Cyfrol 33 – Rhifyn Hanner Canmlwyddiant, 1963-2013

Ymddangosodd Y Gwyddonydd, cyfnodolyn gwyddonol Cymraeg, am y tro cyntaf yn 1963, ac fe'i cyhoeddwyd yn gyson hyd at 1996.

I ddathlu’r achlysur fe wnaeth y Coleg Cymraeg Cenedlaethol ariannu a chydlynu rhifyn dathlu arbennig, gan hefyd redeg cystadleuaeth gwyddonydd ifanc. Lansiwyd y rhifyn arbennig yn Eisteddfod Genedlaethol Sir Ddinbych, 2013. Cliciwch yma i weld anerchiad Dr Hefin Jones, Deon y Coleg Cymraeg Cenedlaethol, yn y lansiad.

Golygydd y rhifyn oedd yr Athro Glyn O. Phillips, a fu hefyd yn olygydd Y Gwyddonydd rhwng 1963 a 1993. Mae'r rhifyn yn cynnwys cyfraniadau byrion ond amrywiol: pytiau ymchwil, erthyglau am hanes y gwyddorau yng Nghymru, prosiectau sy'n ymwneud â'r gwyddorau drwy gyfrwng y Gymraeg heddiw, adolygiadau a mwy.

Charles Darwin, ym marn llawer, oedd y biolegydd mwyaf erioed. Ef a fu'n bennaf cyfrifol am gyflwyno i'r byd un o'r syniadau pwysicaf yn holl hanes bioleg – Theori Esblygiad. Disgrifir yn yr e-lyfr hwn sut y daeth i lunio'i ddamcaniaeth enwog am darddiad pethau byw a sut yr ehangodd arni, yng nghwrs ei yrfa, i gofleidio holl weithgareddau dyn ei hun. Trafodir ei le yng ngwyddoniaeth ei gyfnod, a'r ymateb i'w syniadau. Ystyrir hefyd i ba raddau y bu i amgylchiadau personol a chymdeithasol ei gynorthwyo a'i lesteirio yn ei waith.

Gellir lawrlwytho'r e-lyfr ar ffurf PDF, ePub neu Mobi (gweler Cyfryngau Cysylltiedig uchod). Ceir hefyd ffeil PDF o'r argraffiad gwreiddiol.

• I ddarllen yr e-lyfr ar sgrin cyfrifiadur a/neu i argraffu rhannau ohono, lawrlwythwch y ffeil PDF.
• I ddarllen yr e-lyfr ar iBooks, Nook, Kobi a'r rhan fwyaf o ddyfeisiau e-ddarllen eraill, lawrlwythwch y ffeil ePub.
• I ddarllen yr e-lyfr ar Kindle, lawrlwythwch y ffeil Mobi.

Ceir cyfarwyddiadau ar gyfer darllen e-lyfr ar amrywiol declynnau yma.

Mae'r e-lyfr hwn yn ffrwyth prosiect DEChE – Digido, E-gyhoeddi a Chorpws Electronig. Nod y prosiect yw creu e-lyfrau newydd o destunau Cymraeg sy'n allweddol ar gyfer ysgolheictod cyfrwng Cymraeg ond sydd allan o brint. Gallwch weld yr holl e-lyfrau yn y categori DEChE (Prosiect Digido).